Voor de wijnliefhebber is Goriška Brda een must.
Het oosten van Italië is vlak als een pannenkoek maar aan de grens met Slovenië schieten groene heuvels plotseling de grond uit, hun hellingen bezaaid met wijngaarden. Het zijn de heuvels van Gorica ofwel Goriška Brda, de wijnregio bij uitstek in Slovenië.
Voor de wijnliefhebber is Goriška Brda een must. Hier werd al voor de Romeinse tijd wijn gemaakt en voor een drank zo delicaat als wijn is die lange traditie van wijn maken en verfijnen van onschatbare waarde. Wijnmaken een kunst en dat blijkt overduidelijk als je de gastvrije wijnboeren van Brda bezoekt.
De geur van Brda
Het is een zonnige herfstdag in het gehucht Medana, dat op een van de heuvels van Goriška Brda ligt. Over het pleintje van Medana waait de doordringende zure lucht van gistend most. Het komt van wijnboerderij Klinec Medana. De geur geeft aan dat de geperste druiven van Klinec langzaam veranderen in wijn. In deze periode ruik je de geur van het gisten overal in Goriška Brda.
‘Fouten moet je maken’
Gastvrouw Simona Klinec zet wat flessen op tafel voor een proeverij. Echtgenoot Aleks, de wijnmaker, komt even uit de wijnkelder voor een praatje. Normaal verlaat hij de kelder deze drukke dagen alleen voor enkele uren slaap. Aleks is de derde generatie van de Klinec wijnmakers.
,,Mijn grootvader is hier in 1918 gestart. Ik heb het vak geleerd van mijn grootvader en vader en nu leer ik het weer aan mijn zoon. Ik heb ook veel gereisd, in Italië gewerkt, Franse wijngaarden bezocht. Ik heb het wijn maken langzaamaan geleerd in een proces waarin ik veel fouten heb gemaakt. Fouten moet je maken.’’
Streek van witte wijnen
De meeste flessen op tafel zijn witte wijnen. Goriska Brda is een streek van witte wijnen.
,,Goede rode wijnen vind je op vele plaatsen in de wereld. Wij zitten hier dichtbij de zee en de Alpen. Er zijn grote verschillen in de temperatuur en dat heeft grote invloed op de druiven. De bodem is hier ook nog eens rijk aan mineralen en dat is goed voor witte wijn.’’
,,Ik houd zelf meer van rode wijn’’, beken ik. ,,Wit is meer iets voor een warme zomerdag om koud te drinken’’, vervolg ik. Aleks haalt zijn wenkbrauwen op. ,,Maar je hoeft het niet gekoeld drinken. Je kan het ook op kamertemperatuur drinken.”
Malvazija/Malvasia
Ben je een rode wijn drinker en wil je wit proberen, drink dan een Malvazija, raadt Aleks aan. ,,De meeste mensen drinken liever rode wijnen maar als ze deze wijn drinken, veranderen ze van idee.’’ En het moet gezegd, de Malvazija, op kamertemperatuur, is een heerlijke volle aromatische wijn. Samen met Rebula en Pinot Gris is Malvazija een van de populairste witte wijnen uit Brda.
Biologisch
Biologische wijnen zijn de trend in Brda. ,,We maken de wijn volgens de natuurlijke traditionale wijze”, zegt Aleks. De wijn fermenteert spontaan en blijft drie jaar in het vat. Klinec gebruikt vaten van onder meer acacia-, eiken- en kersenhout. Hij beperkt het gebruik van sulfiet zoveel mogelijk door de wijn lang op de schil te laten staan. ,,Onze Rebula ligt tien dagen op de huid in vaten van acasia hout. Dit kan alleen in hele goede jaren.” Het biologische proces geeft de witten wijnen een oranje kleur. De smaak is voller. ,,Je proeft het land, de grond, het vat en het werk van de wijnmaker.”
Collega’s Aleš Kristančič van wijnhuis Movia en Jure Štekar van wijnhuis Štekar werken ook biologisch. Jure: ,,Bio is de moderne term voor terug in de tijd te gaan. Om alles te doen zoals opa het deed.” Štekar doet de hele productie van 40.000 flessen per jaar nu biologisch en denkt aan uitbreiding.
Top 100.
De wijnen uit Brda zijn topwijnen. Movia van Aleš Kristančič en zijn vrouw Vesna werd in 2015 door het Amerikaanse magazine Wine & Spirits gerangschikt bij de 100 beste wijnhuizen van de wereld. Aleš Kristančič is inmiddels de achtste generatie van de familie die wijn maakt in Medana.
,,Wijn, dat is iets wat god ons gegeven heeft. Hebben we iets speciaals in ons leven, dan vieren we dat met wijn”, zegt Vesna Kristančič, de vrouw van Aleš.
Net als Aleks is ook Aleš deze dagen dag en nacht in de wijnkelder. ,,Als de wijn dreigt in azijn te veranderen moet ik direct kunnen ingrijpen. Daarom ben ik altijd in de kelder. Wijnmaken moet je passie zijn. Het is je leven.”
Movia heeft een groot terras met uitzicht op een mozaik van wijngaarden. Het is een van de topplekken in Brda. De Dalai Lama, de koning van Zweden en meerdere presidenten hebben de wijnboerderij al eens bezocht. En nog een trits aan beroemdheden waar de familie Kristančič niets over mag vertellen.
Lunar; 100 procent natuurlijk
Een van de topwijnen van Movia is de Lunar, gemaakt van de populairste witte druif in Brda de Rebula. De wijn is 100 procent natuurlijk, dus zonder sulfiet. De wijn is oranje van kleur en een beetje troebel door de aanwezigheid van de uiteengevallen huiden van de druiven. In de wijn proef je ook wat terug van de eikenhouten vaten waarin de wijn gerijpt is.
Zoals de Grieken en Romeinen
De jongste wijnmaker van Brda is 24-jarige Aleksij Erzetič uit het dorpje Višnjevik dat uniek is omdat het een dorp zonder kerk is. Erzetič maakt een serie wijnen volgens de alleroudste methode; amphora wijnen. Dat is zoals de Grieken en Romeinen het deden. Deze wijnen fermenteren in grote ondergrondse amhora vaten. De wijn wordt verkocht in amphora flessen waarin de wijn zelfs nog doorrijpt.
,,Het is echt old schoool”, zegt Aleksij. ,,We doen dit alleen met druiven uit hele goede jaren en de wijn rijpt vele jaren in de kelder.”
Wijnen kan je niet in de supermarkt kopen
De wijnen van deze wijnmakers, die al gauw enkele tientjes per fles kosten, kan je niet in de supermarkt kopen. Geen van de vier wijnboeren verkoopt momenteel zijn wijn in Nederland. De meesten wijnen gaan naar de Verenigde Staten, Italië Japan, China, Australië, Oostenrijk en vinden daar vooral hun weg naar wijnbarren en restaurants.
Jure Štekar: ,,Ik ben elke dag aan het zoeken naar nieuwe markten. De hoeveelheid is niet belangrijk, het gaat erom gewoon aanwezig te zijn op de markt. Ik zoek nog een geschikte partner in Nederland.”
Vinska Klet Brda
De bekendste wijnen van Brda komen van de Vinska Klet Brda, de wijnkelder van Brda. Dit is een coöperatie van de wijnboeren in Brda waar ze hun druiven kunnen brengen. Vinska Klet maakt de wijn, slaat het op en verkoopt het. Wijnen van Vinska Klet Brda zijn wel in Nederland en België te verkrijgen. Enkele van de merknamen, die in het middensegment liggen, zijn Quercus, Bagueri, Aplus, Krasno. De wijncoöperatie biedt ook excursies met wijnproeverijen aan.
Mark kan je ook volgen op www.ljubljanees.com
- Golfen in het land van bergen, bossen en meren - 04/02/2019
- Weekendje of midweek naar Slovenië - 14/01/2019
- Wintersport van wereldklasse - 17/12/2018